تأثیر باکتری‌های محرک رشد گیاه و قارچ‌های میکوریزی بر خصوصیات ریشه گندم در سطوح مختلف کود شیمیایی فسفری

شناختسیستم ریشهبهعنواننیمهپنهانگیاهازاهمیتویژه­ایبرخورداراست و گسترش مناسبآن یکیازعواملتأثیرگذاردرتولیدگیاهان زراعیمی­باشد. رشدوگسترشریشهدر خاکازاهمیتویژه­ایدرتولید گندم می­باشد،زیراارتباطگیاهباآبوعناصرغذاییموردنیازو جذبآن­هابهطورعمدهازطریقریشهصورت می­گیرد. بدین منظور آزمایشی گلخانه­ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1394 اجرا شد. تیمار­های آزمایشی شامل رقم گندم در دو سطح (کراس­سبلان و ساجی) و منابع کودی در هشت سطح شامل: 1- عدم مصرف کود شیمیایی فسفر، 2- 100 درصد کود شیمیایی فسفر، 3-ا Pseudomonas putida (strain 168)، 4- Funeliformis mosseae، 5- P.putida + F.mosseae، 6- P.putidaا+F.mosseae +50 درصد کود شیمیایی فسفر، 7- P.putida +50 درصد کود شیمیایی فسفر و 8- F.mosseae +50 درصد کود شیمیایی فسفر بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که منابع کودی اثر مثبت و معنی­داری بر سیستم ریشه­دهی گندم داشت و موجب افزایش معنی­دار تعداد ریشه­های بذری، گره­ای، زیر­گره­ای، طول ریشه­های بذری، گره­ای، زیر­گره­ای، حجم ریشه، طول مخصوص ریشه، تراکم طول ریشه، حجم مخصوص ریشه، تراکم حجم ریشه و چگالی سطح ریشه گردید. در این مطالعه رقم ساجی در F.mosseae +50 درصد کود شیمیایی فسفر دارای بیشترین تعداد و طول ریشه­ها (3/13 و 2/397 سانتی­متر)، تراکم طول ریشه (75/0 سانتی­متر طول ریشه بر سانتی­متر مکعب خاک)، سطح ریشه (3/150 سانتی­متر مربع)، تراکم حجم ریشه (010/0 گرم وزن تر ریشه بر سانتی متر مکعب حجم خاک) و چگالی سطح ریشه (7/166 سانتی­متر مربع بر گرم) و رقم کراس­سبلان و تیمار شاهد (عدم مصرف منابع کودی) نیز دارای کمترین خصوصیات ریشه بودند.